Bescherming: Flora- en Faunawet

Gierzwaluwen worden gerekend tot de beschermde vogels en ook hun nesten, eieren en jongen zijn beschermd door de Flora- en Faunawet.

Het openen van nestkasten tijdens het broedseizoen is verstorend en dus wettelijk verboden.

Het doel van de Flora- en Faunawet is het instandhouden van de planten- en diersoorten die in het wild voorkomen.
Het belangrijkste onderdeel van de Flora- en Faunawet is het verbieden van handelingen die een nadelig effect hebben op planten- en diersoorten. Die verboden moeten ervoor zorgen dat in het wild levende planten en dieren zoveel mogelijk met rust worden gelaten. De handelingen die de wet verbiedt zijn bijvoorbeeld:

• plukken, vangen en doden
• verstoren
• vernielen van leefgebied, nesten en holen
• weghalen eieren
• bezit en handel

Artikel 9: Het is verboden dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te doden, te verwonden, te vangen, te bemachtigen of met het oog daarop op te sporen.

Artikel 10: Het is verboden dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, opzettelijk te verontrusten.

Artikel 11: Het is verboden nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te beschadigen, te vernielen, uit te halen, weg te nemen of te verstoren.

Artikel 12: Het is verboden eieren van dieren, behorende tot een inheemse diersoort, te zoeken, te rapen, uit het nest te nemen, te beschadigen of te vernielen.

Ministerie van LNV 1 april 2002

Gierzwaluwen zijn tijdens het broeden en de nesttijd zeer gevoelig voor verstoring.

Onderscheid dient te worden gemaakt tussen verstoring buiten, in de buurt van de kast en verstoring binnen in de nestruimte.

Verstoring aan de buitenzijde van de broedruimte

Gierzwaluwen wekken de indruk dat ze weinig schuw zijn. Talrijk zijn de waarnemingen dat gierzwaluwen hun nestplaats in- en uitvliegen rakelings langs iemand die het huis schildert of de goot repareert.

Ze lijken gewend aan een leven dicht bij de mensen. Als ze eenmaal een vaste broedplaats hebben laten ze zich niet vlug afschrikken door activiteiten in de directe omgeving.

Verstoring binnen in de nestruimte

Anders is het echter als de broedvogels ín de broedruimte worden verstoord. De nestholte van gierzwaluwen is donker, beschut en rustig.

De gevaren die deze van oorsprong rots- en boombewoners daar te duchten hadden en hebben zijn levensbedreigend: steenmarters, ratten en slangen zijn hun natuurlijke vijanden in de broedholten.

Regelmatig worden nestplaatsen gevonden waarbij de steenmarter 's nachts langs is geweest en de jongen zowel als de broedvogels heeft opgegeten. Verstoring in de nestholte ervaren de broedvogels als zeer bedreigend; hun eigen leven is in gevaar. Hun enige verweer daartegen is de nestplaats te ontvluchten. De nestplaats betekent dan gevaar in plaats van bescherming en geborgenheid. Gierzwaluwen maken daarbij geen verschil tussen verstoren door hun natuurlijke vijanden of door mensen.

Van alle broedvogels die verstoord worden op hun nesten, óók door onderzoek of ringen, laat 50 % de eieren of jongen in de steek. Ook de jonge gierzwaluwen zijn zeer gevoelig voor verstoring in de nestplaats. Als ze tijdens de laatste weken worden verontrust op het nest, is de kans groot dat ze de nestplaats voortijdig verlaten en onvolgroeid zijn ze reddeloos verloren.

Voor adviezen en hulp zijn wij bereikbaar.